FAKTOGRAFIA

---

1377
Robert z Genewy wynajął bandę najemników, którzy po zdobyciu Bolonii ruszyli na Cessnę. Przez trzy dni i noce, począwszy od 3 lutego 1377 roku, przy zamkniętych bramach miasta, żołnierze dokonali rzezi jego mieszkańców. W 1378 roku, Robert z Genewy został papieżem i przyjął imię Klemensa VII. W tym samym roku papieżem Urbanem VI został Bartolomeo Prignano i Kościół miał dwóch zwalczających się papieży. Klemensa VII uznano później za antypapieża.

1410
 Władcy ( dopiero  rodzącego się) Wielkiego Księstwa Moskiewskiego  wielokrotnie wspomagali Polaków w  walkach  z dziczą tatarską i germańskimi  hordami. Wystarczy przypomnieć, że w 1410 roku w bitwie pod Grunwaldem  pomagały nam dwa pułki smoleńskie   a stosunki Polski i z  Moskwą  układały się przyjaźnie. Tak na przykład w 1449 roku król polski Kazimierz Jagiellończyk zawarł z wielkim księciem moskiewskim  Wasylem III  pokój  i do końca życia utrzymywał  z  nim serdeczne stosunki,  a Wasyl III  przed swą śmiercią uczynił Kazimierza opiekunem swych nieletnich dzieci.
30 czerwca armia Jagiełły, wzmocniona posiłkami książąt mazowieckich i zaciężnymi chorągwiami cudzoziemskimi, stanęła pod Czerwińskiem. Tutaj po przeprawie przez Wisłę ?mostem na łodziach", połączyła się z nadciągającymi ze wschodu ? puszczami wzdłuż Narwi ? wojskami litewsko-ruskimi Witolda. Krzyżaków zaskoczyła szybkość przeprawy wojsk polskich przez Wisłę. 

Według Jana Długosza, po bitwie król Władysław nakazał rycerzom oddać swoich jeńców i ustawić ich na równinie, by można było spisać ich imiona, ród i godność: ''Prowadzono ich [jeńców] zatem i przedstawiono najpierw królowi, a potem pisarzom, osobno Krzyżaków z Zakonu, osobno rycerzy pruskich, osobno chełmińskich, osobno Inflantczyków, osobno mieszczan z miast pruskich, osobno Czechów, osobno Morawian, osobno Ślązaków, osobno Bawarczyków, osobno rycerzy z Miśni, osobno Austriaków, osobno rycerzy z Nadrenii, osobno Szwabów, osobno Fryzów, osobno Łużyczan, osobno Turyngów, osobno Franków i osobno Westfalczyków. Zebrało się zaiste tyle narodowości i plemion, ogromna masa dla zniszczenia narodu i imienia polskiego. I chociaż ze wszystkich wymienionych wyżej narodów było mnóstwo ludzi, to jednak liczba ludzi z Czech i Śląska przewyższała pozostałe'' (Jan Długosz, ''Roczniki'', księga XI).

Pod Grunwaldem zebrała się więc prawdziwa mieszanka narodowościowa, a oprócz wymienionych wyżej nacji do bitwy stawili się tak zwani ''goście'' z całej Europy Zachodniej, w tym między innymi trzystu rycerzy z Francji oraz wojacy z Anglii, Szwajcarii czy Luksemburga. W armii krzyżackiej bardzo mizernie reprezentowani byli sami Krzyżacy, bo braci Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie nie walczyło więcej niż pięciuset, choć stanowili oni ważny element wojska, bo odpowiedzialny za dowodzenie. Zasadniczy trzon armii stanowili natomiast rycerze i piechota z ziem podległych Zakonowi oraz żołnierze zaciężni. Z tej racji, że w Prusach, na Pomorzu i na ziemi chełmińskiej w XIV w. mieszkało dużo polskojęzycznej ludności, historyk Andrzej Nadolski oszacował, że Polacy i Prusowie stanowili około połowę wszystkich ''służb ziemskich'' i około trzeciej części zbrojnych wystawionych z terenów podległych Zakonowi. Wśród krzyżackich chorągwi wymienionych przez Długosza, przynajmniej kilka musiało być mocno reprezentowane przez ludność polskojęzyczną - dotyczy to zwłaszcza chorągwi biskupstwa warmińskiego, biskupstwa chełmskiego, miasta Grudziądz, miasta Chełmna czy miasta Torunia. Część walczących w armii krzyżackiej rycerzy była do tego zobowiązana przysięgą lenną, ponieważ ich ziemie leżały w całości lub tylko w części na terenach państwa zakonnego.

W armii krzyżackiej walczyli również polski rycerz Nawir oraz Piotr Świnka, były chorąży dobrzański, który odegrał negatywną rolę już po samej bitwie. Wyrwawszy się z polskiego okrążenia uciekł do Malborka i powiadomił tamtejszą załogę o przegranej bitwie, przez co ta mogła się przygotować do obrony zamku. Swoje chorągwie w armii Zakonu mieli również dwaj związani z Polską władcy, których wybór szczególnie ubódł Władysława Jagiełłę.''Wspomniani bowiem dwaj książęta: oleśnicki Konrad i szczeciński Kazimierz dostali się do niewoli walcząc po stroni krzyżackiej. Król polski przyjął ich jednak i potraktował ponad to, na co dozwala los jeńców, i łatwo ich uwolnił, chociaż ich bardzo niegodziwe postępowanie domagało się odpowiedniej kary'' (Jan Długosz, Roczniki, księga XI). Pierwszy z wymienionych władców to Konrad VII Biały (ur. ok 1390, zm. 1452), czwarty syn księcia oleśnickiego i kozielskiego Konrada III Starego z rodu Piastów śląskich. W owym czasie książęta oleśniccy utrzymywali bardzo dobre stosunki z dworem Władysława Jagiełły, więc młody książę o blond czuprynie został przez ojca wysłany na Wawel, gdzie spędził kilka lat jako paź królowej Anny Cylejskiej (drugiej żony Władysława). Młodzieńcowi szybko znudziło się jednak dworskie życie i pośpieszył na dwór wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, by tam uczyć się rycerskiego rzemiosła. Wbrew wyraźnej woli ojca, który wysłał nawet do syna poselstwo w tej sprawie, Konrad jako jedyny z książąt śląskich wystawił swoją chorągiew, która pod Grunwaldem stanęła u boku Ulricha von Jungingena. Po bitwie książę dostał się do niewoli, a kiedy rok później został uwolniony, pozostawał wiernym stronnikiem króla polskiego w kolejnych wojnach z państwem krzyżackim. Drugi ze wspomnianych książąt, Kazimierz V Szczeciński (ur. ok 1381, zm. 1434), pochodził ze słowiańskiej dynastii Gryfitów, która rządziła Pomorzem Zachodnim i od wieków była związana z Polską. Kazimierz, podobnie jak jego ojciec, prowadził wyrachowaną politykę, oscylując między Królestwem Polskim, a państwem zakonnym i popierając tę stronę, która zapewniała mu większe korzyści polityczne. Pod Grunwaldem postawił na złego konia, tego z kropierzem w czarne krzyże, ale po bitwie i blisko rocznej niewoli został stronnikiem Jagiełły Kronikarz niemiecki Andrzej z Ratyzbony, piszący w pierwszej połowie wieku XV, w zebranych przez siebie materiałach historycznych zanotował, iż pod Grunwaldem walczyło w wojsku Jagiełły milion dwieście tysięcy ludzi, siedmiu lub dziewięciu królów i książąt oraz bardzo wielu Tatarów, Litwinów i Żydów.
Długosz w swoich Rocznikach ? które zawierają najpełniejszy, znany opis bitwy grunwaldzkiej ? zanotował tylko liczbę zabitych i wziętych do niewoli nieprzyjaciół: Zginęło w tej bitwie 50 tysięcy wrogów, a 40 tysięcy dostało się do niewoli. Dodaje jednak nasz kronikarz: jest rzeczą trudną dokładnie obliczyć, ile spośród wrogów zginęło.
Historyk polski wieku XVI, Jan Herburt z Fulsztyna, kasztelan sanocki, w swej Historii Polski ? napisanej po łacinie i wydanej kilkakrotnie w Bazylei, Gdańsku i Królewcu ? podaje następujące liczby (nie wiadomo skąd wzięte lub na jakiej podstawie ustalone) wojsk Jagiełły: 60 tysięcy Polaków, 42 tysiące Litwinów i Żmudzinów z Rusinami, 40 tysięcy Tatarów, 21 tysięcy zaciężnych z Czech, Moraw, Węgier i Śląska. W sumie miało przy królu polskim walczyć pod Grunwaldem 163 tysiące żołnierzy, w tym 67 tysięcy jazdy i 96 tysięce piechoty, oraz sześćdziesiąt ciężkich armat. Uwierzył tym wyliczeniom i przyjął je jeszcze w ubiegłym stuleciu J. Voigt, profesor uniwersytetu w Królewcu, autor pierwszej nowoczesnej historii państwa krzyżackiego w Prusach (Geschichte Preussens, 1827-1839). Voigt podał także liczbę wojsk krzyżackich pod Grunwaldem: 83 tysięcy zbrojnych, w tym 26 tysięcy jazdy i 57 tysięcy piechoty.Z Prus i innych części państwa zakonnego miało być ? według Voigta ? 50 tysięcy zbrojnych, zaś w oddziałach zaciężnych ? 33 tysiące. Podobnie pisał o wojskach walczących pod Grunwaldem historyk warszawski T. Korzon ? w Dziejach wojen i wojskowości w Polsce (1912, wyd. II ? 1923). Korzon pisze o 100 tysiącach zbrojnych walczących w armii Jagiełły i 83 tysiącach w armii krzyżackiej.

1513 mapa swiata „Piri rejsa”
1592 r. odkryto Falklandy ale były one już na mapie Piri Rejsa. Mapa pokazuje lady Antarktydy które odkryto dopiero w 20w. za pomocą specjalnych przyrzadow Była tez mapa „Zeng He” z 14 wieku.
Mapa Merkartora z 1532 r. jest bardziej dokladna niż jego nowa wersja z 1552 r. pniewaz oparl się on na „nowych” pomiarach hiszpańskich a starożytne były bardziej dokładne.
Mapy Piri Rejsa zostały odnalezione w 1999? w Turcji

1573, ???
artykuły Henrykowskie ( rodząca się Konstytucja PL )
Były prawami niezmiennymi, zawierającymi najważniejsze uregulowania dotyczące sprawowania władzy w państwie oraz określały stosunki między sejmem walnym a monarchą. Był to zbiór przepisów prawnych, których przestrzegać musiał każdy król Rzeczypospolitej (będący równocześnie Wielkim Księciem Litwy) wybrany w drodze wolnej elekcji. Poprzez podpisanie tych artykułów król uzależniał się od szlachty. Wraz z pacta conventastanowiły podstawę ustroju Rzeczypospolitej w dobie wolnych elekcji. Nazwa pochodzi od imienia pierwszego władcy, który musiał ten dokument podpisać, by wstąpić na tron – Henryka Walezego[1]. Artykuły:

 

• gwarantowały szlachcie zachowanie przywilejów;
• określały zasady ustroju i prawa      Rzeczypospolitej;
• nakazywały królowi zwoływanie      sejmu walnego co dwa lata na okres 6 tygodni, a w razie nagłej potrzeby sejm nadzwyczajny;
• zobowiązywały króla, aby na stałe      miał przy swoim boku radę doradczą złożoną z szesnastu senatorów (tzw. senatorów rezydentów) składających sprawozdanie na      sejmie;
• nie pozwalały na używanie tytułu      dziedzicznego; król miał być wybierany tylko poprzez wolną elekcję;
• politykę wewnętrzną i zagraniczną      oraz wypowiedzenie wojny poddawały kontroli sejmu;
• zabraniały królowi podejmowania      istotnych decyzji politycznych bez zgody senatorów przebywających na      dworze królewskim;
• narzucały zależność monarchy od      praw Rzeczypospolitej, czyli od woli szlachty;
• obywatele mieli prawo do wolności      wyznania (przysięga na przestrzeganie postanowień konfederacji warszawskiej), zobowiązano króla do zachowania      pokoju między różnowiercami;
• w ostatnim artykule zezwalały na      wypowiedzenie królowi posłuszeństwa (rokosz), w wypadku złamania przez niego      przyjętych zobowiązań.

1609
Papiez PawelV ogłosi krucjatę przeciwko Moskwie. Polacy z Moskwy zostali wygnani a a rocznica wygnania polskich interwentów jest swietem narodowym Rosji

1683, ?????
Polska kilkukrotnie uratowała Europę przed niebezpieczeństwami z Azji. Ostatni raz stało się to w 1920 roku, gdy zatrzymano bolszewicką nawałę. Jednak bez wątpienia jeden z największych sukcesów w dziejach polskiego oręża jest Wiktoria Wiedeńska z 1683 roku. Islam od wielu wieków usiłuje opanować Europę. Próby podjęto od zachodu, opanowując na wiele stuleci Hiszpanię. Islamizację podejmowano również na kierunku wschodnim, najpierw za sprawą najazdów tatarskich, a potem tureckich. Rosnące w siłę Imperium Osmańskie podjęło się najazdu na Imperium Habsburgów. Doszło do oblężenia Wiednia, które trwało kilka miesięcy. Cesarz Leopold I wysłał emisariuszy, którzy prosili o odsiecz polskiego Króla Jana III Sobieskiego. W Turcji Jan III Sobieski był znany jako Lew Lechistanu. Tak podobno nazwali go jego przeciwnicy po bitwie pod Chocimiem. Tak w tym starciu, jak i w odsieczy wiedeńskiej, kluczową rolę odgrywała nasza ciężka jazda zwana husarią. Była to formacja, która nie miała odpowiednika w innych armiach europejskich. Stanowiła istotną przewagę na polu bitwy. Wielokrotnie przekonały się o tym wojska tureckie, które prowadziły liczne wojny z Rzeczpospolitą Obojga Narodów.